Miyom nedir?
Miyom dediğimiz yapılar rahimde gelişen iyi huylu kitlelerdir. 30-50 yaş arası kadınların dörtte birinde rahimde miyom bulunuyor. Nohut noyutundan kavun boyutuna kadar ölçüleri değişir. Yukarıdaki resimde ameliyatla bir hastada çıkarttığım miyomların resmi var, gördüğünüz gibi miyomlar genelde rahimin içinde çok sayıda ve dağınık halde yerleşir.
Miyomlar neden oluşur?
Neden oluştuğunu bilmiyoruz. Genetik, hormonal ve çevresel faktörlerin etkisiyle gelişiyorlar.
Hangi kadınlarda miyom daha sık görülür?
40-50 yaş arası kadınlar en sık miyom görülen gruptur. Menopozda ise miyomlar küçülür, kaybolur.
Annesinde, kız kardeşinde miyom olan kadınlarda daha sık görülür. Yani aileseldir.
Doğum yapmamış kadınlarda miyomlar daha kolay oluşur.
Obez kadınlarda miyomlar daha sıktır.
Miyomun belirtisi nedir ?
Genellikle miyomlar hiçbir belirti vermez. Birçok kadın tesadüfen ultrason sırasında miyomu olduğunu öğrenir.
Belirti verirse en sık neden olduğu şey adet kanamasını arttırmaktır. Hem süresini hem miktarını arttırır. Yani daha önce 4-5 gün adet görürken, son zamanlarda 8-10 gün süren ve yoğun adet kanamaları yaşıyorsanız muhtemelen rahiminizde miyom gelişmiştir.
Bir diğer belirti karın ve kasıklarda ağrıdır. Son zamanlarda adet döneminde daha fazlalaşan , adet dönemi dışında da kendini hissettiren ağrılarınız varsa rahiminizde miyom olabilir.
Rahim zarına yakın olan (submüköz) myomlar ise gebe kalmayı güçleştirebilir, ya da düşüklere yol açabilir.
Miyom tedavisi nasıldır?
Eğer hiçbir belirti vermezse miyomlara dokunmayız. Rahimin içinde sessizce duran miyomlar size zarar vermez. Kötü huylu yapılar da değildir. Senede 2 kez ultrasona girip boyutları büyüyor mu büyümüyor mu baktırmanız gerekir.
Eğer miyoma bağlı aşırı kanamalarınız varsa ameliyatla almamız gerekir. Yaşınız 45’in altında ise miyomları alır, rahiminizi koruruz. Yaşınız menopoza yakınsa miyomla birlikte rahimin tümünü almak daha mantıklıdır.
Yine miyoma bağlı ağrılar varsa veya miyom düşüğe yol açıyorsa ameliyatla almamız gerekir.
Miyom ameliyatı açık mı kapalı mı yapılır?
Rahim dokusunun dışına doğru büyüyen miyomları kapalı ameliyatla (laparoskopi) alıyoruz. Kapalı ameliyatta ameliyat sonrası ayağa kalkma çok hızlı oluyor. Ağrı daha az oluyor.
Rahim zarına doğru büyüyen miyomları histeroskopi ile (hazneden rahim içine kamera ile girerek) ameliyat yapıyoruz. Histeroskopi ameliyatında ise hastaneye bile yatmak gerekmiyor. Ayaktan yapıyoruz. Aynı gün hastamız evine gidiyor.
Rahim kas tabakası içinde kalan miyomları açık ameliyatla çıkarmak gerekiyor. Bu durumda 1 gece hastanede kalmanız gerekiyor.
Miyomun ilaçla tedavisi var mı?
Yalnızca menopoza yaklaşmış olan ve miyoma bağlı aşırı kanaması olan kadınlarda ameliyat yerine, miyomu küçültücü ilaçlar kullanabiliyoruz. Hastamızın menopoza girmesini bekliyoruz, zaten menopoza girince mevcut miyomlar küçülüp büzüşüyor ve artık kanama yapmıyor. Bunun dışında miyomun tek tedavisi ameliyattır.
Ameliyat sonrası miyomlar tekrarlar mı?
Evet. Ameliyattan sonra rahim dokusundan tekrar miyom çıkma olasılığı yaklaşık %20’dir. Ancak korkmanıza gerek yok. Tekrar miyom tekrar ameliyat demek değildir. Yazının başında vurguladığım gibi, sessiz duran miyomların bir zararı yoktur. Aşırı kanama ya da şiddetli ağrı yapmadıkça miyoma dokunmayız. Yılda iki kez ultrasonla takip gerekir.
Miyomlar kansere dönüşür mü?
Daha önce yazdığım gibi miyom iyi huylu bir rahim kitlesidir. Kanser değildir. Çok nadiren miyomlarda kanserleşme olabilir. Özellikle hızla büyüyen miyomlarda bu risk vardır. Bu nedenle sessiz bile olsa miyom gördüğümüz hastalarımızı senede 2 kez ultrasona çağırıyoruz.
Hepinize sağlıklı günler dilerim.
Prof. Dr. Yavuz ŞİMŞEK